Czcigodny Sługa Boży kard. August Hlond
(1881-1948)kardynał; w latach 1926-1948;
Prymas Polski
Założyciel Towarzystwa Chrystusowego; salezjanin
1945-1948
Oświadczenie "Z tułactwa do Ojczyzny".
Rzym, dnia 7 lipca 1945.
Dzieliłem z uchodźcami losy wygnania, gdy okupanci niemieccy wzbraniali mi przystępu do kraju. Gdy obecnie powrót staje się możliwy, podążam bez zwłoki do swych wielkopolskich stolic arcybiskupich. Mam bowiem nie tylko kanoniczny obowiązek rezydencji przy katedrze prymasowskiej, lecz mam ponadto wielkie i pilne zadania do spełnienia na starej piastowskiej ziemi, gdzie życie kościelne zostało przez najeźdźców nazistowskich straszliwie spustoszone.
Nie chodzi o względy polityczne. Idę w kraj na pracę religijną i kościelną. Po bolesnej rozłące pragnę jako pasterz stanąć znowu wśród swego ludu i pomóc goić rany, które Polsce i Kościołowi zadała nawałnica.
Dziękuję Bogu, że mi pozwolił dożyć tej chwili wytęsknionej na mrocznych szlakach tułaczych. Pragnę wywdzięczyć się Opatrzności za opiekę - jeszcze głębszym ukochaniem bohaterskiego narodu i ofiarować się na jeszcze wierniejszą służbę dla jego ducha i wartości moralnych.
Druk: "Głos Katolicki" 14(1945), s. 2;
także: Dzieła, s. 780.